Op.Dr Servet Yetkin Genel Cerrahi Uzmanı
Anasayfa - Blog - İyot eksikliği guatr hastalığına neden oluyor !
İyot eksikliği guatr hastalığına neden oluyor !

İyot eksikliği guatr hastalığına neden oluyor !

İyot, vücudumuz tarafından üretilmeyen, ancak besinler yoluyla temin edilebilen kimyasal bir elementtir. İyot tiroid bezinin işleyişini düzgün sürdürmek için gerekli temel maddedir. Tiroid bezi, iyot tiroid hormonlarını sentezlemede kullanır. Tiroid hormonları büyümeye ve hücre hasarı onarımına yardımcı olur, metabolizmayı ve diğer önemli vücut fonksiyonlarını kontrol eder. Tiroid fonksiyonlarının azalmasının nedeni, iyot düzeylerinin düşük olmasıdır. İyot ihtiyacı yeterli düzeyde karşılanmadığında, tiroit hormonlarının seviyesi düşer ve bir dizi sağlık sorunu ortaya çıkar. İyot eksikliği nedeniyle gelişen hastalıklar dünyadaki en yaygın sağlık sorunlarının başında gelir. guatr bu hastalıkların içinde en çok karşımıza çıkandır, aynı zamanda gebelikte ve bebeklik döneminde yetersiz iyot alımı, beyin hasarı ve zeka geriliği gibi ciddi sorunlara da yol açabilir. Dünya genelinde insanların üçte birinde iyot eksikliği riski vardır. Korunması ve mücadele etmesi kolay bir sorun olmasına rağmen, iyot eksikliği tüm dünyada küresel bir problem olmaya ne yazık ki devam ediyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre, dünya nüfusunun yüzde 54’ü iyot yetersizliği ve bunun yaratabileceği hastalık riskleriyle yaşıyor. Ülkemizde de 1999 yılından bu yana iyot eksikliği/guatr ile mücadele amacı ile sofra tuzlarına iyot ekleniyor. Ancak, çalışmalardan olumlu sonuçlar alınmasına karşın, ülkemizde iyot yetersizliğine bağlı guatr, önemli bir sağlık problemi olarak insanları etkilemeye devam ediyor. İstatistiklere göre, dünyada yeterince iyot alamadıkları için 740 milyon kişi guatr hastalıklarından etkileniyor. Tiroit bezinin büyümesine bağlı olarak ortaya çıkan bu sorunda hastanın şikâyetleri ancak hormon düzeyleri belirgin olarak düşmeye başladığında ortaya çıkıyor. İyot eksikliği nedenlerine gelicek olursak, toprağın iyot açısından fakir olduğu bölgelerde yaşamak, iyot açısından fakir bir beslenme düzenine sahip olmak ve  vücudun iyotu yeterince işleyememesi sıralanabilir.

 

İyot eksikliğinin önlenmesi

İyotla zenginleştirilmiş, tuz tüketmek bu hastalıkların önlenmesi için faydalıdır. Ayrıca iyot açısından zengin deniz ürünlerinin yeterli tüketilmesi de önerilmektedir. Başlıca iyot kaynakları, deniz ürünleri, mandıra ürünleri ve iyotlu tuzdur. Deniz ürünleri iyotu en yoğun bulunduran ürünlerdir, ama mandıra ürünlerine göre daha az tüketilirler. Herhangi  bir  tiroid rahatsızlığı  yoksa  mutlaka iyotlu tuz kullanılmalıdır. İyotlu tuz alırken ve kullanırken, iyotun buharlaşıp havaya karışmaması için şu hususlara dikkat edilmesi gerekir; poşetteki lere göre ışık güneş almayan, içini göstermeyen tuzluk şeklindekiler tercih edilmeli, bu tuzlukların ağızları kapalı tutulmalı, güneş, ateş, fırın yanı gibi ısıya ve ışığa  maruz bırakılmamalı, karanlık serin yerler tercih edilmelidir. Yemek pişirirken  tuzu başlangıçta  kaynamadan önce konulmamalı, tencereyi ocaktan indirmeden hemen önce ilave edilmelidir. Böylece iyotun buharlaşması önlenmiş olacaktır

Hastalıklar ve Tadaviler

Sizi Arayalım


doktorunuza sorun

BİZ SİZİ ARAYALIM